Ölümlər NİYƏ "CAVANLAŞIB"? - "İnfarkt hallarının artması təkcə viruslarla əlaqəli deyil"

Ölümlər NİYƏ Son illər cəmiyyətdə ürək çatışmazlığından ölüm halları artıb. Əvvəllər gənc birinin ölümü təəccüblə qarşılanırdısa, indi bu situasiyaya öyrəşmişik, artıq ölümlər "cavanlaşıb".
Səhiyyə Nazirliyinin hələ 2022-ci il üzrə olan statistikasına görə, Azərbaycanda qəfil ölümlərin 50 faizindən çoxu ürək-damar xəstəlikləri səbəbindən baş verib.
Bəs maraqlıdır, yaş fərqi olmadan kardioloji xəstəliklərin artmasının səbəbləri nədir? Yaxın beş-on il ərzində yoluxduğumuz viruslar orqanizmimizi sıradan çıxarıb, yoxsa səbəblər başqadır?
KONKRET.azxəbər verir ki, oxu.Az mövzu ilə bağlı ekspertlərin fikirlərini öyrənib.
Tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla bildirib ki, ürək xəstəliklərinin artması erkən yaşdan mübadilə pozuntularının olması ilə bağlıdır:

"Çox təəssüflər olsun ki, günümüzdə qidalanma formamız əksər şəxslərdə erkən yaşlarda ürək damarlarının xolesterinlə tutulması ilə nəticələnir. Nəticədə damarlar daralır və arterial təzyiq yaranır. Arterial təzyiqin artması isə ürəkdə infarkta səbəb olur. Bu gün yoxlama aparsaq, 50 yaşdan aşağı kişilərin əksəriyyətində ürəkdə stent və başqa əməliyyatlar keçirmə halları ilə rastlaşarıq. 30-40 il əvvəl isə belə deyildi. Bu isə ciddi narahatlıq doğurur.
Artıq insanlar çox qida qəbul edirlər, az hərəkət edirlər. Daxil olan kalori bədəndə depolanır. Sonda isə maddələr mübadiləsi pozulur. Siqaret çəkmək, ifrat həddə spirtli içki qəbul etmək, çoxlu karbohidrat istehlak etmək ürək xəstəliklərinin əsasında dayanan faktorlardır. Qlobal bir səbəb isə stresdir. Mobil telefonlar insanların sosiallaşmasının qarşısını aldı, insanlar sanki sosiallaşmadan izolyasiya olunublar. İnsanlar artıq qonaq getmirlər, ünsiyyətdən qaçırlar. Bu da daxildə mənfi enerjinin toplanmasına şərait yaradır, sonda ürək xəstəlikləri formalaşır".
Azərbaycan alimi, invaziv kardioloq, Azərbaycan Kardiologiya Cəmiyyətinin sədri, I Türk Dövlətləri Kardioloji Qurultayının həmsədri Ülvi Mirzoyev Oxu.Az-a açıqlamasında qeyd edib ki, infarkt hallarının artması və bu xəstəlik nəticəsində ölüm yaşının azalması tək bir faktorla izah edilə bilməz, bunun arxasında kompleks amillər dayanır:

"Bir tərəfdən, COVID-19 və digər virus infeksiyaları damar divarına zərər verərək iltihablı proseslərə səbəb ola bilər. Bu da aterosklerotik piləklərin destabilizasiyasını sürətləndirərək infarkt riskini artırır. Xüsusilə COVID-19 xəstəliyinin damarlarda tromboz yaratma potensialı elmi araşdırmalarda təsdiqlənib.
Digər tərəfdən, həyat tərzi ilə bağlı risk faktorlarının artması da nəzərə çarpır. Sedentar (oturaq – red.) həyat tərzi, qeyri-sağlam qidalanma, yüksək duz və transyağ tərkibli qidalar, şəkərli diabet, arterial hipertenziya və piylənmə kimi risk faktorları infarkt təhlükəsini artıran əsas səbəblər arasındadır".
Ü.Mirzoyev əlavə edib ki, stres və psixososial faktorlar da unudulmamalıdır:
"Müasir dövrdə xroniki stres və psixoloji gərginlik damar divarında mənfi dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Bununla yanaşı, gənc yaşlarda infarkt hallarının artmasının səbəblərindən biri də genetik faktorlar və ailəvi hiperkolesterinemiya ola bilər. Bəzi hallarda fərdlər genetik olaraq yüksək xolesterin səviyyəsinə malik olurlar ki, bu da damar tıxanıqlığına şərait yaradır.
Profilaktik tədbirlərə gəldikdə isə risk faktorlarının erkən aşkar edilməsi, sağlam həyat tərzi dəyişiklikləri, düzgün qidalanma və müntəzəm fiziki aktivlik infarktın qarşısını almaqda əsas rol oynayır. Eyni zamanda, hipertoniya və dislipidemiya kimi risk faktorlarının vaxtında müalicəsi də vacibdir.
Son nəticə olaraq, infarkt hallarının artması təkcə viruslarla əlaqəli deyil. Kompleks yanaşma tələb olunur: sağlam həyat tərzi, risk faktorlarının nəzarəti və ictimai maarifləndirmə bu problemin həllində əsas rol oynayır".

Sağlamlıq     Baxılıb: 204   Tarix: 15 yanvar 2025
f Paylaş

Kurslar.az kurslar [newsid: 0-123300]

Oxşar xəbərlər

Üzərliklə bağlı əhaliyə TƏCİLİ XƏBƏRDARLIQ: Qəti şəkildə

Son zamanlar bəzi ölkələrin hüquq mühafizə orqanları tərəfindən üzərlik (Peganum harmala) bitkisi ilə sərhədi keçməyə cəhd edən şəxslərin saxlanılması halları artmaqdadır. Nəticədə həmin şəxslər barəsində inzibati və ya cinayə

Kondisioner niyə bəzi insanlara pis təsir edir?

İsti havalarda kondisioner rahatlıq və sərinlik versə də, bəzi insanlar üçün xoşagəlməz təsirlərə səbəb ola bilər. -a istinadən bildirir ki, bu hallar bir neçə amillə bağlıdır. Kondisionerin yaratdığı süni hava axını nəfə

İki günlük maqnit qasırğası XƏBƏRDARLIĞI

İyulun 25-26-da Yer kürəsini maqnit qasırğaları vura bilər. . -a xarici istinadla bildirir ki, Kosmik Tədqiqatlar İnstitutunun günəş astronomiyası laboratoriyasından və Rusiya Elmlər Akademiyasının Günəş-Yer Fizikası İnstitutunda

Çində yeni virus qapanmalara səbəb olub: Azərbaycanda yayıla bilərmi? - XƏBƏRDARLIQ

Çində Çikunqunya virusunun yayılması ilə əlaqədar olaraq bəzi bölgələrdə yenidən COVID-19 dövründəki kimi məhdudiyyətlərin tətbiqinə başlanılıb. Sürətlə yayılan bu virusla bağlı narahatlıqlar artmaqda davam edir. Bəs, Çikunquny

Diyetoloq: "Azkalorili qidalar kökəlməyə səbəb ola bilər"

Azkalorili qidalara keçmək, salatlara üstünlük vermək əks təsirə səbəb olur. Belə ki, bədən bu cür qidaları aclıq siqnalı kimi qəbul edərək yağ toplamağa başlayır və arıqlama prosesi əks təsirlə əvəz olunur. -a istinadə

Yastığınızın altına qoyun - Sərin yatın

Yayda istidən yatmaqda çətinlik çəkirsinizsə, bu sadə, lakin təsirli üsulu sınaya bilərsiniz…. -a istinadən xəbər verir ki, bu üsul kondisioner və ya ventilyatordan istifadə etmədən sərin qalmaq istəyənlər üçün xüsusilə faydalıdır

İllərə meydan oxuyacaqsınız: Cinsi gücü artıran, orqanizmi gənc saxlayan qidalar

Sağlam cinsi həyat psixi və fiziki sağlamlıq baxımından mühüm rol oynayır. Cinsi həyat stress kimi səbəblərdən təsirlənsə də, istehlak edilən qidalar da böyük əhəmiyyət kəsb edir. Tərəvəzlər və yağsız zülallarla zəngin, həmçini

Soyuq meyvə yeməyin zərərləri - O orqanı məhv edir

Vitaminlər və minerallar baxımından meyvələr ən sağlam qidalar arasındadır. Ancaq onların necə yeyildiyi də sağlamlıq üçün vacibdir. Xüsusilə soyuq meyvə yemək gözlənilməz zərərlərə səbəb ola bilər. -a istinadla xəbər veri

Meyvələri bu saatda yeməyin, yoxsa

Meyvələr sağlam qidalar olsa da, günün istənilən vaxtında yemək düzgün deyil. -a istinadən bildirir ki, nahar və ya şam yeməyindən bir neçə saat əvvəl meyvə qəlyanaltısı da düzgün addımdır. Amma axşam meyvə yemək səhvdir


yeni xeberler azerbaycan xeberleri son xeberler xeberler bugun cəbhədən canlı bu gunun xeberleri son xəbərlər