Ölümlər NİYƏ "CAVANLAŞIB"? - "İnfarkt hallarının artması təkcə viruslarla əlaqəli deyil"

Ölümlər NİYƏ Son illər cəmiyyətdə ürək çatışmazlığından ölüm halları artıb. Əvvəllər gənc birinin ölümü təəccüblə qarşılanırdısa, indi bu situasiyaya öyrəşmişik, artıq ölümlər "cavanlaşıb".
Səhiyyə Nazirliyinin hələ 2022-ci il üzrə olan statistikasına görə, Azərbaycanda qəfil ölümlərin 50 faizindən çoxu ürək-damar xəstəlikləri səbəbindən baş verib.
Bəs maraqlıdır, yaş fərqi olmadan kardioloji xəstəliklərin artmasının səbəbləri nədir? Yaxın beş-on il ərzində yoluxduğumuz viruslar orqanizmimizi sıradan çıxarıb, yoxsa səbəblər başqadır?
KONKRET.azxəbər verir ki, oxu.Az mövzu ilə bağlı ekspertlərin fikirlərini öyrənib.
Tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla bildirib ki, ürək xəstəliklərinin artması erkən yaşdan mübadilə pozuntularının olması ilə bağlıdır:

"Çox təəssüflər olsun ki, günümüzdə qidalanma formamız əksər şəxslərdə erkən yaşlarda ürək damarlarının xolesterinlə tutulması ilə nəticələnir. Nəticədə damarlar daralır və arterial təzyiq yaranır. Arterial təzyiqin artması isə ürəkdə infarkta səbəb olur. Bu gün yoxlama aparsaq, 50 yaşdan aşağı kişilərin əksəriyyətində ürəkdə stent və başqa əməliyyatlar keçirmə halları ilə rastlaşarıq. 30-40 il əvvəl isə belə deyildi. Bu isə ciddi narahatlıq doğurur.
Artıq insanlar çox qida qəbul edirlər, az hərəkət edirlər. Daxil olan kalori bədəndə depolanır. Sonda isə maddələr mübadiləsi pozulur. Siqaret çəkmək, ifrat həddə spirtli içki qəbul etmək, çoxlu karbohidrat istehlak etmək ürək xəstəliklərinin əsasında dayanan faktorlardır. Qlobal bir səbəb isə stresdir. Mobil telefonlar insanların sosiallaşmasının qarşısını aldı, insanlar sanki sosiallaşmadan izolyasiya olunublar. İnsanlar artıq qonaq getmirlər, ünsiyyətdən qaçırlar. Bu da daxildə mənfi enerjinin toplanmasına şərait yaradır, sonda ürək xəstəlikləri formalaşır".
Azərbaycan alimi, invaziv kardioloq, Azərbaycan Kardiologiya Cəmiyyətinin sədri, I Türk Dövlətləri Kardioloji Qurultayının həmsədri Ülvi Mirzoyev Oxu.Az-a açıqlamasında qeyd edib ki, infarkt hallarının artması və bu xəstəlik nəticəsində ölüm yaşının azalması tək bir faktorla izah edilə bilməz, bunun arxasında kompleks amillər dayanır:

"Bir tərəfdən, COVID-19 və digər virus infeksiyaları damar divarına zərər verərək iltihablı proseslərə səbəb ola bilər. Bu da aterosklerotik piləklərin destabilizasiyasını sürətləndirərək infarkt riskini artırır. Xüsusilə COVID-19 xəstəliyinin damarlarda tromboz yaratma potensialı elmi araşdırmalarda təsdiqlənib.
Digər tərəfdən, həyat tərzi ilə bağlı risk faktorlarının artması da nəzərə çarpır. Sedentar (oturaq – red.) həyat tərzi, qeyri-sağlam qidalanma, yüksək duz və transyağ tərkibli qidalar, şəkərli diabet, arterial hipertenziya və piylənmə kimi risk faktorları infarkt təhlükəsini artıran əsas səbəblər arasındadır".
Ü.Mirzoyev əlavə edib ki, stres və psixososial faktorlar da unudulmamalıdır:
"Müasir dövrdə xroniki stres və psixoloji gərginlik damar divarında mənfi dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Bununla yanaşı, gənc yaşlarda infarkt hallarının artmasının səbəblərindən biri də genetik faktorlar və ailəvi hiperkolesterinemiya ola bilər. Bəzi hallarda fərdlər genetik olaraq yüksək xolesterin səviyyəsinə malik olurlar ki, bu da damar tıxanıqlığına şərait yaradır.
Profilaktik tədbirlərə gəldikdə isə risk faktorlarının erkən aşkar edilməsi, sağlam həyat tərzi dəyişiklikləri, düzgün qidalanma və müntəzəm fiziki aktivlik infarktın qarşısını almaqda əsas rol oynayır. Eyni zamanda, hipertoniya və dislipidemiya kimi risk faktorlarının vaxtında müalicəsi də vacibdir.
Son nəticə olaraq, infarkt hallarının artması təkcə viruslarla əlaqəli deyil. Kompleks yanaşma tələb olunur: sağlam həyat tərzi, risk faktorlarının nəzarəti və ictimai maarifləndirmə bu problemin həllində əsas rol oynayır".

Sağlamlıq     Baxılıb: 133   Tarix: 15 yanvar 2025
f Paylaş

Kurslar.az kurslar [newsid: 0-123300]

Oxşar xəbərlər

Hamilələrə bu dərmanları qəbul etmək olmaz

Hamiləlikdə qrip olmaq narahatlıq yarada bilər, lakin düzgün yanaşma ilə vəziyyəti yüngülləşdirmək mümkündür. İlk növbədə, bol maye qəbul edin, dincəlin və bədəninizi isti saxlayın. Burun tutulmasını açmaq üçün duzlu su il

Bu klinikanın lisenziyası ləğv edilir – Nazirliyə müraciət

Bakıda klinikanın lisenziyasının ləğv edilməsi ilə bağlı nazirliyə müraciət olunub. Bu barədə  -a Səhiyyə Nazirliyindən məlumat verilib. Bildirilib ki, Səhiyyə Nazirliyi Analitik Ekspertiza Mərkəzi tərəfindən "Laze

Bu sosis və kolbasaların satışı qadağan olundu

Azərbaycanda sosis məhsulunun müayinəsi nəticəsində etiket məlumatında bəyan edilmədiyi halda, tərkibində donuz əti DNT-si aşkarlanıb. Bu barədə  –a Qida Təhlükəsizliyi Agentliyindən (AQTA) məlumat verilib. Bildirilib ki

Ayda nə qədər çipsi yemək olar?

Çips trans yağ və natrium baxımından orqanizm üçün ən zərərli qidadır. Amma onun da zərərsiz norması var. -a istinadən xəbər verir ki, terapevt Nadejda Çernışova bu miqdarı və çipsinin zərərini açıqlayıb. "Çipsinin 10

Qoxusuna görə sevmədiyiniz yaşıl soğan möcüzə imiş

Mətbəximizin ayrılmaz hissəsi olan göy soğan təkcə yeməklərə xüsusi dad qatmaqla kifayətlənmir, həm də sağlamlıq üçün əsl möcüzə mənbəyi  sayılır. İmmuniteti gücləndirməkdən tutmuş, ürək-damar sağlamlığını qorumağa qədə

Toz şəklindəki dərmanlar niyə təhlükəlidir? - İçinə qatılanlar ORTAYA ÇIXDI

Qrip və soyuqdəymə zamanı simptomatik müalicə üçün çox vaxt toz halında olan dərmanlardan istifadə olunur. Ağrıkəsici və temperatur salma xüsusiyyətlərinə malik olduğu üçün bu preparatlara tələbat böyükdür. bildirir ki, Əczaç

Bu qidalar dişləri çürüdür - EHTİYATLI OLUN

Dişlərimizin sağlam qalması üçün təkcə diş fırçalamaq kifayət etmir. Gündəlik yediyimiz və içdiyimiz qidalar dişlərimizə ciddi təsir göstərir. Bəzi qidalar diş minasını zəiflədərək çürük əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər. 

Kağız reseptlərdən istifadə ləğv ediləcək

Kağız reseptlərdən istifadə zamanla tamamilə aradan qaldırılacaq. apa-ya istinadən xəbər verir ki, bunu Rəqəmsal Səhiyyə Mərkəzinin mütəxəssisi Sevinc Məhərrəmova deyib. O, qeyd edib ki, ölkə üzrə bütün tibb müəssisələrind

Yaddaşı inanılmaz dərəcədə gücləndiriən qida - Alimlər AÇIQLADI

Yumurta istehlakının faydaları saysız-hesabsızdır. Elmi araşdırma yumurta istehlakının Alzheimer xəstəliyinin qarşısını aldığını ortaya qoyub – yumurtanın tərkibindəki xolin maddəsi yaddaşı gücləndirir və Alzheimer xəstəliy


tezbazar son xeberler yeni xeberler azerbaycan xeberleri iqtisadiyyat xeberleri bugun cəbhədən son məlumat son xeberler bu gun cəbhədən son dəqiqə