Azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqinin Azərbaycan modeli - ŞƏRH

Azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqinin Azərbaycan modeli - ŞƏRHAzərbaycan dünyəvi və demokratik ölkə olmaqla yanaşı həm də liberal iqtisadiyyata malik bir dövlətdir. Müstəqilliyin ilk dönəmində liberal iqtisadiyyata və yeni iqtisadi münasibətlərə keçid bir qədər ağrılı və çətin olsa da, sonrakı illərdə vəziyyət pozitiv istiqamətdə inkişaf etməyə başladı.
Əgər "Əsrin müqaviləsi"nin imzalanmasından 2005-ci ilə qədər Azərbaycanda ümumi investisiya həcminin böyük hissəsi neft-qaz sektoruna yönəldilmişdisə, sonrkı dönəmdə mənzərə tam fərqli oldu. Çünki beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin fəal və önəmli aktoruna çevrilmək istəyən Azərbaycan da özəl sahəni prioritet istiqamət kimi müəyyənləşdirdi. Bazar münasibətlərinə əsaslanan liberal iqtisadi sistemin formalaşması, vətəndaşların iqtisadi azadlığına, təşəbbüskarlığına şərait yaradılması, zəngin təbii sərvətlərdən səmərəli istifadə, investisiya cəlbediciliyinin yüksəldilməsi və digər tədbirlərin nəticəsi olaraq Azərbaycan iqtisadiyyatı yeni keyfiyyət parametrləri ilə özünü təsdiqlədi.
Azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqinin Azərbaycan modeli - ŞƏRHBu parametrlər keçid dövrünü uğurla başa vurmuş ölkəmizdə mülkiyyətin çoxnövlülüyünün təmin olunması, bazar iqtisadiyyatı üçün qanunvericilik bazasının yaradılması, aqrar islahatların həyata keçirilməsi, sahibkarlıq institutunun formalaşması, özəlləşdirmə istiqamətində hüquqi bazanın yaradılması, müəssisələrin təsərrüfat fəaliyyətində dövlətin rolunun məhdudlaşdırılması, daxili və xarici iqtisadi fəaliyyətin liberallaşdırılmasında, qiymətlərin bazar tərəfindən müəyyənləşdirilməsi, ümumilikdə dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsinin minimuma endirilməsi və bu kimi digər məsələlərdə özünü göstərdi.
Təsadüfi deyil ki, ümumdaxili məhsulda özəl sektorun payı ilbəil artır. Sahibkarlığın inkişafına xidmət edən zəruri hüquqi baza yaradıldı. Bundan sonra neftən gəlir və xarici investisiyalar birbaşa özəl sektorun inkişafına yönəldildi. Daha sonra isə sahibkarlığın inkişafına əngəl olan amillər aradan qaldırıldı. Nəticədə özəl sektor ÜDM-də dövlət sektorunun payına tədricən sahib çıxdı.
Təsadüfi deyil ki, son illər dünyanın yüksək inkişaf etmiş ölkələrinin də üzləşdiyi iqtisadi böhran "İnkişafın Azərbaycan modeli"ni gündəmə gətirir. Prezident İlham Əliyevin böyük uzaqgörənliklə irəli sürdüyü iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi konsepsiyası məhz bu modelin əsas elementlərindən olan davamlı iqtisadi inkişafa aparan amildir. Son illərin təcrübəsi iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinin ən səmərəli yolu kimi sahibkarlığın inkişafını ön plana çıxarır. Sahibkarlığın inkişaf səviyyəsi iqtisadiyyatın şaxələnməsinə və təsərrüfat sisteminin bir sahədən asılılığının aradan qalxmasına zəmin yaradır.
Ölkəmizdə azad sahibkarlığın təşviqi istiqamətində həyata keçirilən önəmli tədbirlərdən biri də Azərbaycanda sahibkarlara "investisiya təşviqi sənədi"nin verilməsidir. Bu sənəd ilə sahibkarlar müəyyən edilmiş vaxt ərzində bir sıra vergilərdən azad edilir və onların fəaliyyətinin genişlənməsi üçün müxtəlif güzəştlər tətbiq olunur. Bu addım son illər ölkəmizdə əlverişli biznes mühitinin yaradılması və azad iqtisadi fəaliyyətin təşviqi istiqamətində görülən işlərin sadəcə bir hissəsidir. Bununla yanaşı, sahibkarlıq subyektlərində aparılan yoxlamaların dayandırılması, lisenziyalaşdırma sisteminin təkmilləşdirilməsi, sahibkarlara dövlət maliyyə dəstəyinin davam etdirilməsi, iş adamlarının şikayətlərinə daha həssas yanaşılması məqsədilə Apellyasiya Şuralarının yaradılması, dövlət satınalmalarında şəffaflığın artırılması və ədalətli seçimin təmin olunması öz müsbət nəticələrini verməkdədir.
Azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqinin Azərbaycan modeli - ŞƏRHAzərbaycanın nail olduğu davamlı inkişaf modeli digər heç bir dövlətin inkişaf yoluna bənzəməyən, mövcud təcrübələri təkrarlamayan milli inkişaf modelidir. Belə bir konsepsiyanın daha hansı elementlərlə təkmilləşdirilməsi üzərində araşdırmalar aparılarkən müxtəlif yanaşmalar ortaya çıxır.
Bəs, bu uğura necə nail olunub?
Birincisi, makro və mikro səviyyədə, eyni zamanda, sosial səviyyədə azad ticarətin inkişafı istiqamətində görülən böyük layihələr, Dövlət proqramları.
İkincisi, regional dəyər zəncirində investisiyanın dəstəklənməsi və regionlararası ticarətin təşviqi iqtisadiyyatın müqayisəli üstünlüklərinin meydana çıxarılması. Bu, eyni zamanda məhsulların regional paylanmasını və rentabelliliyi asanlaşdırdı.
Üçüncüsü, regional siyasətin hüquqi və tənzimləyici islahatlar yolu ilə tənzimlənməsi yerli və xarici investorlara daha böyük bazarlara çıxmaq imkanı verdi.
Dördüncüsü, investisiyanın təşviqi və ixracın inkişafı istiqamətində mövcud institutların imkanlarının genişləndirilməsi islahatların səmərəliliyini artırdı.Özəl sektordakı gözlə görünməyən əngəlləri aradan qaldırıldı.
Azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqinin Azərbaycan modeli - ŞƏRHBeşincisi, sənayedə hər sektora spesifik yanaşmanın olması sistematik dəyişikliklərə qarşı daha böyük dözümlülüyün mövcudluğuna gətirib çıxardı. Belə ki, hər bir istehsalat sahəsinin öz tələblərinə uyğun yanaşmanın tətbiqi məhsulun bazardakı rəqabət imkanlarına da böyük təsir göstərdi.
Beləcə, qeyd olunan xüsusiyyətləri ölkəmizin mövcud iqtisadi inkişaf əlamətləri ilə uyğunlaşdırılması müsbət nəticələr verdi.
Bununla belə, Azərbaycan höküməti əldə olunanlarla kifayətlənmir. Prezident İlham Əliyevin 2021-ci il 2 fevral tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər" sənədi çərçivə strategiya planı kimi yeni hədəfləri seçib.
Əsas hədəflərdən biri ölkədə azad sahibkarlığı inkişaf etdirmək və KOB subyektlərinin makroiqtisadi göstəricilərindəki payını artırmaqdır. "2022-2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası"na əsasən, bu müddət ərzində kiçik və orta biznes subyektlərinin qeyri-neft və qaz sektoru üzrə ümumdaxili məhsulda payını 35 faizə çatdırmalıdır. Həmçinin qeyri-neft sektoru üzrə məşğulluqda KOB subyektlərinin payının 60 faizə çatdırılması da strateji hədəf seçilib.
Natiq Səlim,
KONKRET.az
Azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqinin Azərbaycan modeli - ŞƏRHP.S. Yazı Azərbaycan Respublikası Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə "azad sahibkarlığın və liberal iqtisadiyyatın təşviqi" mövzusuna uyğun olaraq dərc edilir.

Sosial     Baxılıb: 203   Tarix: 05 sentyabr 2024
f Paylaş

Tezbazar.az elanlar sayti [newsid: 0-123300]

Oxşar xəbərlər

Bu günün valyuta məzənnələri

Azərbaycan Mərkəzi Bankı bu günün valyuta məzənnələrini açıqlayıb.  xəbər verir ki, 2025-ci il iyulun 7-də ABŞ dollarının məzənnəsi dəyişməyərək 1,700 manat təşkil edib. Türkiyə lirəsi 0,04276 manatadək, avro 2,001 manatadə

Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq

"Bül-Bülə" və "Yeni Suraxanı" qaz kəmərlərinin 10.07.2025-ci il tarixində hava kompressoru vasitəsilə kipliyə sınaq olunması məqsədilə qaz təchizatı dayandırılacaq. . Bu barədə -a "Azəriqaz"

Astarada ağacdan yıxılan kişi ölüb

Astara rayonunda ağacdan yıxılan kişi ölüb. -un report-az-a istnadən məlumatına görə, hadisə rayonun Ovala kəndində baş verib. Ağ Körpü kənd sakini, 1970-ci il təvəllüdlü Surxay Seyyidəhməd oğlu Abdullayev ağac budayarkə

SON DƏQİQƏ: Azərbaycanda kredit faizləri artdı

Azərbaycanda kredit faizləri yüksəlib. xəbər verir ki, iyun ayının 1-nə  Azərbaycanda yeni verilmiş kreditlərin orta faiz dərəcəsi 18.90% təşkil edib. Bu, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə isə 3.79% bəndi çoxdur

Valideyn nəzarətsizliyi iki körpəni xəstəxanalıq etdi

Bakıda və Salyanda nəzarətsiz qaldıqları üçün siçan əleyhinə dərman və sirkə turşusu içən körpələr xəstəxanalıq olublar. -a istinadən xəbər verir ki, faciəvi hadisələrdən biri ötən gün saat 18:00-da Qaradağ rayonunda, digər

Bakıda qadını öldürüb gölün sahilinə atdılar - Əri saxlanıldı

Bakıda 36 yaşlı qadın qətlə yetirilib. Hadisə iyunun 30-da Qaradağ rayonu Lökbatan qəsəbəsində qeydə alınıb. Qəsəbə sakini, 1989-cu il təvəllüdlü Sevinc Hüseynovanın gecə saatlarında xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş meyit

Neftçalada şəhid Camal İsmayılovun xatirəsi yad edildi, ev muzeyinin açılışı oldu - FOTOLAR

Neftçala rayonunda Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı şəhid Camal İsmayılovun anadan olmasının 41 illiyinə həsr olunmuş mərasim keçirilib. -a istinadən xəbər verir ki, mərasimdə Neftçala Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Mirhəsə

Ukraynalı uşaqlar reabilitasiya üçün Azərbaycana göndərilir - FOTOLAR

Kiyevdə cəmləşən Ukraynanın müxtəlif vilayətlərində müharibədən əziyyət çəkən ailələrin uşaqları növbəti dəfə Azərbaycana reabilitasiyaya göndərilir. "Report"a istinadən xəbər verir ki, müharibənin əvvəlindən Azərbaycanı

Multikulturalizm Mərkəzinin icraçı direktoru Misirdə beynəlxalq konfransda çıxış edib

Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin (BBMM) icraçı direktoru Rəvan Həsənov Misir Ərəb Respublikasının paytaxtı Qahirə şəhərində -  Ərəb Dövlətləri Liqasının baş ofisində keçirilən beynəlxalq konfransda iştirak edib


yeni xeberler son xeberler azerbaycan xeberleri cebheden xeberler xəbərlər idman xeberleri xeber az